مقاله: درآمدی بر مستندنگاری خانه‌های تاریخی و جایگاه آن در فرایند حفظ میراث معماری

درآمدی بر مستندنگاری خانه‌های تاریخی و جایگاه آن در فرایند حفظ میراث معماری

نویسندگان:

حامد محمدپور؛ دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران (Hamed.Mohammadpor@ut.ac.ir)

الهام اندرودی؛ استادیار دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، آدرس پست الکترونیکی (Andaroodi@ut.ac.ir)

چکیده مقاله:

شمار بسیاری از خانه‌های تاریخی، به‌ویژه از روزگار قاجار و پهلوی، در سرزمین ایران به‌یادگار مانده‌اند. این میراث، پیشینۀ ارزشمند تمدن و فرهنگی را نشان می‌دهد که در طی سالیان متمادی پدید آمده‌اند و بخشی از شناسنامۀ فرهنگی مردمی است که در آن زیست کرده‌اند. خانه، روایتگر داستان مردمان شهر و نمایانگر نشانه‌های فرهنگی آنان در زمان‌های گوناگون است و همانند دیگر ساختمان‌های شهر، به‌مثابه یک اندام‌وارۀ زنده، میراث معماری ایران را به نمایش می‌گذارد. لیکن، اگر با نگاهی دادمند به خانه‌های تاریخی نظر اندازیم، بیش از آن که ماندگاری و نگهداری آن را دریابیم، در این اندیشه فرو می‌رویم که اینک از این خانه‌های تاریخی چه برایمان می‌ماند و چراکه این میراث ارزنده، با آسیب‌ها و زیان‌های فراوانی روبروست. پاسداشت و نگهداری این میراث، نیازمند مستندنگاری از داده‌هاست. اهمیت مستندنگاری و ثبت داده‌های دانش‌بنیان خانه‌های تاریخی، آن‌هنگام آشکار می‌شود که توانایی پیش‌گیری از آسیب‌های آینده و نگهداری از تخریب‌های احتمالی و ماندگاری در برابر فرسایش را به‌همراه آورد. همچنین، راه‌گشایی برای بازآفرینی خانه‌های تاریخی و بافت پیرامونی آن خواهد بود.

هدف از این پژوهش، شناساندن جایگاه مستندنگاری و چگونگی کاربرد آن در فرایند حفظ میراث معماری در خانه‌های تاریخی است. شمار خانه‌ها و گستردگی آنان در گسترۀ سرزمین ایران و نیز داده‌های بسیاری که هریک از خانه‌ها به تنهایی در برگرفته‌اند، نیازمند سیستمی پیچیده برای نگهداری است. این پژوهش به بررسی اهمیت و چگونگی بهره‌برداری از پایگاه دانش‌بنیان با استفاده از سیستم‌های استاندارد مدیریت دانش می‌پردازد. نتیجه‌های این پژوهش نشان می‌دهد که پایگاه دانش، توانایی انباشت و ذخیره‌سازی و دسترسی آسان به داده‌هایی پیچیده را فراهم می‌نماید. با درک جایگاه و اهمیت مستندنگاری و کاربرد سیستم‌های به‌روز مدیریت و نشر دانش، بخشی از تاریخ میراث معماری ما حفظ خواهد شد و ارزش فرهنگی آن نیز  برای آیندگان بر جای خواهد ماند.

دانلود کامل مقاله از لینک زیر:

درآمدی بر مستندنگاری خانه‌های تاریخی و جایگاه آن در فرایند حفظ میراث معماری – حامد محمدپور

این مقاله در «دومیـــن همایش ملی مستندنگاری میراث طبیعـــی و فرهنگـی» ۹ اسفندماه ۱۳۹۷ – دانشـگاه تربیت دبیر شهید رجایی، دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، تهران، به چاپ رسیده است.

معمارفا؛ مرجع معماری ایران | MemarFa.com