معماری کلیسای ایاصوفیه
مهم ترین بنای به جای مانده از دوران فرمانروایی ژوستی نین در استانبول است.
نقشه ساختمان ایاصوفیه نمایشگر ترکیبی منحصر به فرد از عناصر گوناگون است؛ بدین معنی که بنا دارای محور طولی کلیساهای صدر مسیحیت است و قسمت مرکزی یا صحن از محوطه ای چهارگوش واقع در زیر گنبدی عظیم تشکیل یافته است.
معماری کلیسای ایاصوفیه
در حالی که در دو طرف آن دو نیم گنید زمینه شده و صحن را به شکل بیضی بزرگ درآورده است.
متصل بر این نیم گنبد ها، طاقچه بندی های نیم مدور با ریف طاق های گشاده تعبیه گردیده است، به طریقی که گویی قوس گنبد ایاصوفیه در میان دو نیم کلیسای مستطیل شکل گنجانده شده است.
گنبد بر روی چهار طاق سنگین به چهار جرز کوه پیکر واقع در چهارگوشه مربع مرکزی منتقل می سازد، قرار گرفته است، به طوری که دیوارهای واقع در زیر طاق ها به هیچ وجه خاصیت حمال یا نگه دارنده وزن بنا را ندارد.
معماری کلیسای ایاصوفیه
انتقال تدریجی از بدنه چهارگوش متشکل از این طاق ها به لبه مدور گنبد به وسیله سه گوشی های کروی شکل موسوم به تاسچه انجام می پذیرد و از این دو واحد ساختمانی چون گنبدی متکی به تاسچه ها بنا می گردد.
این تدبیر تازه در معماری که موجب می شد، گنبدهای بلندتر و سبک وزن تر از گنبدهای قدیمی بر روی شالوده ای گرد، مانند پانتئون یا چند ضلعی منظم نصب گردد، مقبول افتاد.
در این بنا آنچه بیننده را بیش از هر چیز تحت تاثیر قرار می دهد کیفیت و کمیت نوری است که وارد بنا می شود.
منبع: زارعی، محمد ابراهیم / آشنایی با معماری جهان / فصل ۱۳ / صفحه ۳۴۸ – ۳۴۶
برگرفته از کتاب حل تشریحی آزمون های کنکور / دکتر سعید پور
#تاریخ #کلیسای_ایاصوفیه
معمارفا در تلگرام دنبال کنید.
@memarfa
